Si le juge d'instruction était chargé initialement de diriger les recherches et garantissait que l'on réaliserait l'instruction en toute indépendance et dans le respect des droits fondamentaux des inculpés, force est de constater qu'à peine 5 % du nombre total d'affaires pénales font aujourd'hui l'objet d'une instruction (De Smet, B., De hervorming van het strafrechtelijk vooronderzoek in België, Antwerpen, Intersentia, 1996, 114).
Terwijl de onderzoeksrechter aanvankelijk belast was met de leiding van de opsporing en de garantie vormde dat het onderzoek onafhankelijk en met eerbiediging van de grondrechten van de verdachten zou worden gevoerd, moet men thans vaststellen dat amper 5 % van het totaal aantal strafzaken het voorwerp uitmaakt van een gerechtelijk onderzoek (De Smet, B., De hervorming van het strafrechtelijk vooronderzoek in België, Antwerpen, Intersentia, 1996, 114).