Bepalingen die een onderda
an van een lidstaat beletten of ervan weerhouden zijn staat van herkomst te verlaten om zijn recht van vrij verkeer uit te oefenen, leveren derhalv
e belemmeringen van deze vrijheid op, zelfs wanneer zij onafhankelijk van de nationalite
it van de betrokken werknemers van toepassing zijn (HvJ, 17 januari 2008, C-152/05, Commissie t. Bondsrepubliek Duitsland, punten 18
...[+++]-22; HvJ, 20 januari 2011, reeds aangehaald, punt 43), en hoe gering zij ook zijn (HvJ, 13 december 1989, C-49/89, Corsica Ferries France, punt 8, en HvJ, 15 februari 2000, C-169/98, Commissie t. Frankrijk, punt 46).
Des dispositions qui empêchent ou dissuadent un ressortissant d'un Etat membre de quitter son Etat d'origine pour exercer son droit à la libre circulation constituent donc des entraves à cette liberté, même si elles s'appliquent indépendamment de la nationalité des travailleurs concernés (CJCE, 17 janvier 2008, C-152/05, Commission c. République fédérale d'Allemagne, points 18-22; CJUE, 20 janvier 2011, précité, point 43) et même si elles sont d'importance mineure (CJCE, 13 décembre 1989, C-49/89, Corsica Ferries France, point 8, et 15 février 2000, C-169/98, Commission c. France, point 46).