We moeten echter enerzijds de relatieve geringheid benadrukken van deze heffing per passagier, en ons anderzijds afvragen of de introductie van de internationale solidariteitsbijdrage niet stapsgewijs zou kunnen gebeuren, op een vrijwillige basis, wat als voordeel zou hebben dat het aanvullende karakter aan de ODA van de verzamelde fondsen zou zijn verzekert; dat de vrijheid van de burgerpassagier zou worden behouden om al dan niet bij te dragen, en dat het concurrentievoordeel van de Belgische luchtvaartmaatschappijen behouden blijft.
Toutefois, il convient de souligner d'une part la modicité relative de cette taxe par passager, et, d'autre part, de se demander si l'introduction de la contribution internationale de solidarité ne pourrait pas s'effectuer graduellement, sur une base volontaire, ce qui aurait comme avantage de garantir le caractère additionnel à l'APD des fonds récoltés, de préserver la liberté du citoyen-passager de contribuer ou de ne pas contribuer, de préserver l'avantage concurrentiel des compagnies aériennes belges.
