En premier lieu, Europol se situe en marge de l'architecture de l'Union; il a pour base juridique une convention conclue entre les États membres de l'Union, de sorte qu'il est particulièrement malaisé de déterminer les droits et les devoirs mutuels de cet organe et des institutions, ce qui donne lieu à de vifs débats entre le Parlement et la Commission, d'une part, et le Conseil, d'autre part.
In de eerste plaats situeert Europol zich aan de rand van het bouwwerk dat de Unie is, doordat de rechtgrondslag ervan bestaat in een overeenkomst tussen de lidstaten van de Unie, waardoor het bijzonder moeilijk wordt de rechten en plichten van dit orgaan en van de instellingen ten aanzien van elkaar vast te stellen en er levendige debatten ontstaan tussen enerzijds het Parlement en de Commissie en anderzijds de Raad.