Lors de sa célèbre conférence de la Sorbonne "Qu’est-ce qu’une nation ?", Ernest Renan nous lançait un avertissement : "N'abandonnons pas ce principe fondamental, que l'homme est un être raisonnable et moral, avant d'être parqué dans telle ou telle langue, avant d'être un membre de telle ou telle race, un adhérent de telle ou telle culture".
In de beroemde lezing "Wat is een natie" die Ernest Renan aan de Sorbonne gaf, waarschuwt hij ons: "Laten wij niet afstappen van het grondbeginsel dat de mens allereerst een redelijk en moreel wezen is, voordat hij bij deze of gene taal kan worden ingedeeld, voordat hij bij dit of dat ras hoort, voordat hij tot deze of gene cultuur behoort".