A ce jour, plusieurs États membres - profitant de la possibilité qu'offrent les traités d'adhésion - limitent le nombre de travailleurs migrants des nouveaux États membres alors que depuis le 23 janvier 2006, les ressortissants de pays tiers ayant vécu dans l'Union européenne plus de 5 ans ont accès à l'emploi dans toute l'Union sans limitation (Directive du Conseil 2003/109/EC du 25 novembre 2003).
Verschillende lidstaten maken gebruik van de mogelijkheid waarin de toetredingsverdragen voorzien en beperken thans het aantal gastarbeiders uit de nieuwe EU-lidstaten, terwijl sedert 23 januari 2006 de onderdanen van derde landen die reeds meer dan vijf jaar in de Europese Unie verblijven, onbeperkt toegang hebben tot de arbeidsmarkt op het hele grondgebied van de Unie (Richtlijn 2003/109/EG van de Raad van 25 november 2003).