Par ailleurs, spécialement lorsqu'il s'agit de prendre des mesures qui peuvent limiter la liberté d'expression, l'Etat doit éviter de recourir à des mesures pénales lorsque d'autres mesures, telles que des sanctions civiles, permettent d'atteindre l'objectif poursuivi (voir dans ce sens, entre autres, Cour européenne des droits de l'homme, Incal c/Turquie, 9 juin 1998, § 54; arrêt Sürek n° 2 c/Turquie, 8 juillet 1999, § 34).
Bovendien moet de Staat, in het bijzonder bij het nemen van maatregelen die de vrijheid van meningsuiting kunnen beperken, vermijden dat strafrechtelijke maatregelen worden genomen wanneer andere maatregelen, zoals burgerrechtelijke sancties, het mogelijk maken de nagestreefde doelstelling te bereiken (zie in die zin onder meer Europees Hof voor de Rechten van de Mens, Incal t/ Turkije, 9 juni 1998, § 54, en Sürek nr. 2 t/ Turkije, 8 juli 1999, § 34).