Er zijn landen waar de institutionele zorg geheel is afgebouwd, hetgeen zeer positief heeft uitgepakt voor mensen met een handicap. Het gaat weliswaar slechts om een klein aantal gevallen, maar ze bestaan dus wel, waarmee is aangetoond dat dit een haalbaar doel is. Het dient echter wel geleidelijk en op zeer organische wijze te worden gerealiseerd, want zoals ik reeds gezegd heb, kan ontinstitutionalisering zonder flankerende maatregelen juist leiden tot een verslechtering van de levensomstandigheden van mensen met een lichamelijke handicap. Dat blijkt wel uit ervaringen in landen elders in de wereld.
Es gibt Länder, in denen die institutionelle Pflege komplett abgeschafft wurde, zum Wohl der behinderten Menschen – es mögen nur wenige Länder sein, aber es gibt sie – und diese Länder beweisen, dass unser Ziel realistisch ist. Andererseits muss diese Entwicklung allmählich und organisch verlaufen, denn wie ich bereits gesagt habe, könnte eine Deinstitutionalisierung ohne entsprechende Sicherungen die Lage der behinderten Menschen verschlechtern, so wie das in vielen Ländern der Welt der Fall war.
