Dit mechanisme kan op elk moment door de Commissie in gang worden gezet om hulp te bieden aan EU-landen die te kampen hebben met een crisissituatie en tegelijk extreme druk op hun asielstelsel door een onevenredig grote instroom van mensen van buiten de EU. Dergelijke toekomstige noodsituaties worden door de Commissie als zodanig aangeduid op basis van het aantal asielaanvragen in de laatste 6 maanden per hoofd van de bevolking, plus het aantal illegale immigranten in die periode.
Ob eine solche Notlage vorliegt, entscheidet die Kommission anhand der Zahl der in den letzten sechs Monaten gestellten Asylanträge, dem BIP pro Kopf sowie der Zahl der irregulären Grenzübertritte der letzten sechs Monate.
