Verschillende lidstaten maken gebruik van de mogelijkheid waarin de toetredingsverdragen voorzien en beperken thans het aantal gastarbeiders uit de nieuwe EU-lidstaten, terwijl sedert 23 januari 2006 de onderdanen van derde landen die reeds meer dan vijf jaar in de Europese Unie verblijven, onbeperkt toegang hebben tot de arbeidsmarkt op het hele grondgebied van de Unie (Richtlijn 2003/109/EG van de Raad van 25 november 2003).
Derzeit schränken mehrere Mitgliedstaaten – unter Nutzung der durch die Beitrittsverträge gebotenen Möglichkeit – die Zahl der Wanderarbeitnehmer aus den neuen Mitgliedstaaten ein, obwohl seit dem 23. Januar 2006 Drittstaatsangehörige, die seit mehr als fünf Jahren in der Europäischen Union leben, uneingeschränkt Zugang zur Beschäftigung in der gesamten Union haben (Richtlinie 2003/109/EG des Rates vom 25.November 2003).