Het lijdt geen twijfel dat het Europees bewustzijn er zonder het verschrikkelijke lijden van de slachtoffers van Franco, zonder de stoutmoedigheid van al die Spanjaarden die verzet hebben geboden, en zonder de golf van solidariteit die de jonge Republiek wist op te wekken, anders zou hebben uitgezien.
Zweifellos wäre das europäische Bewusstsein nicht dasselbe ohne das unaussprechliche Leid der Opfer des Franquismus, ohne den unerschrockenen Mut der spanischen Widerstandskämpfer und ohne die Welle der Solidarität, auf der die junge Republik aufgebaut werden konnte.