An initial attempt to respond to the weaknesses and shortcomings of the current evaluation mechanism, which is purely intergovernmental in nature and was established by Decision of the Executive Committee of 16 September 1998 setting up a Standing Committee on the evaluation and implementation of Schengen (SCH/ Com-ex (98) 26 def.), was made in March 2009, when the Commission put forward two proposals (one for the former first pillar and one for the former third pillar) designed to replace the evaluation mechanism.
In maart 2009 is er een eerste poging gedaan om de tekortkomingen en lacunes die aan het licht waren gekomen met het huidige evaluatiemechanisme, dat louter intergouvernementeel van aard is en vastgesteld overeenkomstig een besluit van het Uitvoerend Comité van 16 september 1998 betreffende de oprichting van een Permanent Comité voor de evaluatie en implementatie van Schengen (SCH / Com-ex (98) 26 def), aan te pakken, toen de Europese Commissie twee voorstellen presenteerde (een voor de voormalige eerste pijler en een voor de voormalige derde pijler), met als doel de vervanging van het evaluatiemechanisme.