Les législations nationales, quel que soit le régime de calcul, prévoient en général explicitement que le juge qui impose une amende, impose également une peine de prison alternative, avec caractère subsidiaire, applicable à défaut de paiement de l'amende (par exemple, en Allemagne, en Belgique, en France, aux Pays Bas, au Luxembourg et au Portugal).
Voorts wordt in de nationale wetgeving over het algemeen uitdrukkelijk voorzien dat de rechter die een boete oplegt, eveneens een vervangende gevangenisstraf oplegt met een subsidiair karakter, die alleen van toepassing is wanneer de boete niet wordt betaald (bijvoorbeeld in Duitsland, België, Frankrijk, Nederland, Luxemburg en Portugal).